برای مشاهده نمونههای بالینی در زیر میکروسکوپ، از تکنیکهای متفاوتی استفاده میشود. به کلی، معمولا میکروارگانیسمها را نمیتوان بدون رنگ آمیزی در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد (به جز در مواردی خاص، که از میکروسکوپ با مود زمینه تاریک استفاده میشود).
در بررسی میکروارگانیسمها، از رنگهای متفاوتی استفاده میشود، که براساس هدف معینی انتخاب میشوند. به طور کلی، تغییر رنگ، یک معیار تشخیص است. از رنگها به علاوه برای تشخیص کیفی حضور یا عدم حضور گونههای خاص در محیط هم استفاده میشود.
مراحل رنگآمیزی گرم
یکی از رایجترین رنگ آمیزیها، رنگآمیزی گرم (Gram’s stain) است. رنگ آمیزی گرم برای اولین بار توسط کریستین گرم ابداع شد. رنگ آمیزی گرم به روش زیر انجام میشود:
تهیه گسترش
لایه نازکی از نمونه باکتری رشد کرده را روی یک صفحه لام گسترش میدهند. بهتر است نمونه از کنارههای لام، فاصله داشته باشد. برای نمونههای رقیق، ابتدا سانتریفیوژ انجام میشود، بعد از آن گسترش تهیه میشود.
خشک کردن
آنچه روی لام قرار میگیرد، باید در مجاورت هوا خشک شود. برای نمونههای خطرناک، در اتاق ایمن این کار انجام میشود.
تثبیت کردن
با عبور دادن لام از روی شعله (۳-۴ مرتبه) و یا با استفاده از صفحه گرم کننده، نمونه بر روی لام تثبیت میشود. گاهی از الکلها برای تثبیت نمونه استفاده میشود.
رنگ آمیزی
برای رنگ آمیزی گرم، ابتدا سطح گسترش را به مدت ۱ دقیقه با رنگ کریستال ویوله پوشش داده میشود. سپس با آب شست و شو داده میشود. سپس سطح را به مدت ۱ دقیقه با محلول لوگل (محلول ید) پوشش میدهند. سپس سطح گسترش با آب شسته میشود. با رنگ بر (مثلا استن یا الکل)، لام را شست و شو میدهند تا دیگر رنگ کریستال ویوله خارج نشود (حدود ۱۰ ثانیه). سپس، لام با آب شست و شو داده میشود و سطح گسترش را با سافرانین به مدت ۱ دقیقه میپوشانند. سپس شست و شو با آب انجام میشود. و در نهایت لام را خشک میکنند.
حال رنگ آمیزی انجام شده است و میتوان نمونهها را در زیر میکروسکوپ دید.
مشاهده و تشخیص گرم باکتریها با میکروسکوپ نوری
در زیر میکروسکوپ نوری، باکتریهای گرم منفی به رنگ صورتی دیده میشوند و باکتریهای گرم مثبت به رنگ آبی تیره (تا بنفش) دیده میشوند.
بدون دیدگاه