یکی از ترکیبات شیمیایی که جایگاه خود را در طیف گسترده‌ای از صنایع تثبیت کرده است، روغن سیلیکون نام دارد. این ترکیبات ویسکوزیته‌های متفاوتی را از خود نشان می‌دهند که رایج‌ترین آنها ویسکوزیته‌ی ۳۵۰ و ۱۰۰۰ است؛ بسیار پایدارند و تا دمای ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد از خود تغییری نشان نمی‌دهند. این پایداری را می‌توان به پیوند شیمیایی بین سیلیکون و اکسیژن در زنجیره خطی مرتبط دانست. مولکول‌های این روغن به راحتی روی یکدیگر می‌لغزند از این رو می‌توان گفت کشش سطحی کمتر با تراکم‌پذیری بالاتری دارند. دارای قدرت دی الکتریک بالایی است؛ به همین دلیل در چند صنعت استفاده می‌شود. توانایی تحمل فشار بالایی را دارد و در برابر هیدرولیز و اکسیداسیون مقاوم است. در ادامه نحوه استفاده از روغن سیلیکون در کاربردهای روزمره را بررسی می‌کنیم.
کاربردهای روغن سیلیکون:
این محصول در بسیاری از صنایع و محصولات کاربرد داردکه شامل:
- سیالات هیدرولیک
- سیالات میرایی
- سیالات دی الکتریک
- سیالات گرمایشی و سرمایشی
- محصولات رنگ آمیزی
است. در ادامه به بررسی چگونگی کاربرد روغن سیلیکون در زندگی روزمره می پردازیم.
کاربرد روغن سیلیکون در روان‌کننده‌ها:
این ماده به دلیل کشش سطحی کم و پایداری شیمیایی به عنوان روان‌کننده در کاربردهای صنعتی و خانگی حضور دارد. به عنوان روان‌کننده در کاربردهایی با دمای بالا استفاده می‌شود، نقطه اشتعال بالایی دارد و در معرض حرارت تجزیه نمی‌شود. ماده‌ای سمی نیست و در برابر تخریب شیمیایی مقاوم است؛ از این رو در کاربردهای غذایی ایمن است. این ماده به عنوان روان‌کننده در محصولات زیر استفاده می‌شود:
- روانکاری قطعات متحرک ماشین آلات مانند چرخ دهنده‌ها، بلبرینگ‌ها و سیستم‌های نقاله
- روانکاری قطعات پلاستیکی و لاستیکی برای جلوگیری از چسبندگی و سایش
- روانکاری لولاهای درب، قفل‌ها و سایر وسایل خانه
- عامل آزاد کننده در ساخت قطعات پلاستیکی
- روان‌کننده وسایل پزشکی
به عنوان روان‌کننده عالی عملکرد خوبی دارد و در طیف گسترده‌ای از کاربردها حضور دارد.
کاربرد روغن سیلیکون در صنایع آرایشی و بهداشتی:
این ماده به عنوان یک مرطوب‌کننده و حالت‌دهنده در طیف گسترده‌ای از محصولات آرایشی حضور دارد که شامل موارد زیر است:
- مرطوب‌کننده‌ها: این ماده به کرم‌ها و لوسیون‌ها اضافه می‌شود تا خواص مرطوب‌کنندگی آنها را افزایش دهد. در واقع با ایجاد سدی روی پوست کمک می‌کند تا رطوبت مسدود شده و پوست نرم و صاف شود.
- محصولات مراقبت از مو: در نرم‌کننده‌ها، سرم‌ها و روغن‌های مو به باز کردن گره مو، کاهش موخوره و ایجاد ظاهری براق و صاف کمک می‌کند.
- محصولات آرایشی: به برخی از محصولات آرایشی مانند کرم پودر و پرایمر اضافه می‌شود و بافت و قابلیت پخش‌شدن آنها را بهبود می‌بخشد. به پرکردن خطوط ریز و چین‌وچروک کمک و پوست را نیز صاف می‌کند.
- کرم‌های ضد آفتاب: این ترکیب به عنوان ماده‌ی اصلی در ضد آفتاب‌ها حضور دارد. به پخش یکنواخت کرم کمک می‌کند و از باقی ماندن لکه‌های چسبناک یا چرب روی پوست جلوگیری می‌کند.
در زمان استفاده نوع و غلظت این ماده را باید در نظر بگیرید؛ زیرا همانطور که مقدار کمی از آن می‌تواند فوایدی داشته باشد، مصرف بیش از حد باعث احساس چربی و احتقان پوست می‌شود.
نحوه استفاده از روغن سیلیکون در کاربردهای روزمره:
همانطور که پیش‌تر اشاره شد این ماده به دلیل خواص فوق العاده‌ای که دارد در طیف گسترده‌ای از صنایع مصرف می‌شود. اما شاید برای شما جالب باشد که شیوه‌ی مصرف آن در هر صنعت به چه صورت است. در ادامه به بررسی نحوه‌ی استفاده از آن می‌پردازیم.
نحوه استفاده از روغن سیلیکون در منسوجات:
این ماده یک ترکیب تکمیل کننده در صنعت نساجی است. برای بهبود نرمی، پارگی، دوام پارچه و مقاومت در برابر آب و لکه روی منسوجات استفاده می‌شود. نحوه استفاده از این ماده در منسوجات به شرح زیر است:
- پیش از مصرف پارچه باید کاملا تمیز و خشک باشد. برای اطمینان از کاربرد یکنواخت و بهره مندی از حداکثر فواید، هرگونه ترکیبات قبلی باید حذف شود.
- این ترکیب محصولی غلیظ است، از این رو پیش از مصرف، باید با یک حلال مناسب رقیق شود.
- پس از مصرف، پارچه را خشک کنید. با اینکار حلال تبخیر می‌شود و روغن سیلیکون با الیاف پیوند می خورد. دما و زمان خشک شدن به نوع حلال، غلظت روغن و نوع پارچه وابسته است.
انتخاب نوع و غلظت مناسب این ماده در منسوجات از جمله موارد حائز اهمیت است.
نحوه مصرف به عنوان عامل کف‌زدا:
این ماده یک عامل ضدکف در فرایندهای مختلف صنعتی مانند صنایع غذایی، آشامیدنی، شیمیایی و دارویی است که مراحل آن به شرح زیر است:
- اولین مرحله آماده سازی سیستمی است، که در آن از عامل کف زدا استفاده می کنند. در این مرحله باید اطمینان حاصل کرد که سیستم عاری از هرگونه ذرات خارجی یا ناخالصی است.
- پس از آماده شدن سیستم باید روغن به صورت دقیق وارد شود. مقدار روغن به اندازه، ماهیت سیستم، نوع و مقدار فوم تولید شده وابسته است. توصیه می‌شود با مقدار کمی شروع کنید و به تدریج دوز آن را افزایش دهید.
- این روغن را به روش تزریق اعمال کنید و اطمینان یابید که به صورت موثر پراکنده شده است و حداکثر تماس را با فوم دارد. در صورتی که فوم به صورت موثر کاهش نیابد، دوزهای اضافی از روغن مورد نیاز خواهد بود.
این ماده یک عامل ضدکف موثر است؛ اما حفظ سیستم و اطمینان از ادامه عملکرد بهینه آن نیز مهم است. این مراحل شامل تمیزکردن، نگهداری منظم و نظارت است. با انجام مراحل می‌توان این ماده را به عنوان یک عامل ضدکف موثر برای فرایندهای صنعتی مصرف نمود.
نحوه استفاده از روغن سیلیکون در صنعت خودرو:
این روغن به عنوان یک محصول همه کاره در صنعت خودرو نیز استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای آن در صنعت خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- روغن کاری: یک روان‌کننده موثر است که از اجزا و قطعات متحرک در برابر سایش و اصطکاک محافظت می‌کند.
- پاک کننده موتور: برای تمیزکردن موتور و حذف کثیفی‌ها و زباله‌ها کاربرد دارد و عملکرد و کارایی موتور را بهبود می بخشد.
- درزگیر موتور: برای آب بندی اجزای موتور و جلوگیری از نشتی و افزایش کارایی و عملکرد موتور می‌توان از آن استفاده کرد.
- مراقبت از خودرو: به عنوان محافظ برای سطوح مختلف از جمله لاستیک و پلاستیک کاربرد دارد. این ماده یک سد محافظ در برابر اشعه ماوراء بنفش، رطوبت و سایر عناصر محیطی است و ظاهر و طول عمر خودرو را افزایش می‌دهد.
- روغن ترمز: این ماده به عنوان مایع ترمز در سیستم‌های ترمز خودرو استفاده می‌شود و تراکم پذیری کم و پایداری بالایی را ارائه می دهد.
- خنک کننده رادیاتور: به عنوان خنک کننده رادیاتورهای خودرو استفاده می‌شود و انتقال حرارت کارآمد و خنک کنندگی موتور را بهبود می بخشد.
- حالت‌دهنده لاستیک و پلاستیک: به عنوان حالت‌دهنده قطعات لاستیکی و پلاستیکی در خودروها استفاده می‌شود و به افزایش طول عمر و بهبود ظاهر آنها کمک می‌کند.
به عنوان یک محصول همه کاره کاربردهای مختلفی در صنعت خودرو از جمله بهبود کارایی، عملکرد و طول عمر دارد.
البته در زمان مصرف، انتخاب درجه و نوع آن حائز اهمیت است.
نحوه استفاده از روغن سیلیکون در جلوگیری از چسبندگی بین سطوح:
این ماده یک عنصر رایج است که از چسبندگی بین سطوح جلوگیری می‌کند. شیوه ی مصرف آن برای جلوگیری از چسبندگی بین سطوح به شرح زیر است:
- سطح مورد نظر را از هرگونه آلودگی، گریس یا روغن پاک کنید.
- یک لایه نازک و یکنواخت با قلم روی سطح بمالید.
- اجازه دهید روغن کاملا خشک شود، زمان خشک شدن به ضخامت لایه و شرایط محیط وابسته است.
زمانی که خشک شد مانند یک مانع عمل می‌کند و از چسبندگی بین سطح و هر ماده‌ی دیگری جلوگیری می‌کند. این ماده غیرسمی و ضد لکه است، از این رو برای سایر عوامل استفاده می‌شود و در طی وسیعی از سطوح در تماس با غذاها ایمن است. در طول زمان تجزیه یا تبخیر نمی‌شود و محافظت طولانی مدت در برابر چسبندگی را ایجاد می‌کند.
نحوه استفاده در پخت و پز:
این ماده نچسب بوده و مقاومت بالایی در برابر حرارت بالا دارد، از این رو یک ماده‌ی محبوب در آشپزی است. برای مصرف در پخت و پز ابتدا باید نوع مناسب را انتخاب نمایید. انواع مختلف آن شامل تصفیه شده، با اولئیک بالا و درجه غذایی است. نوع مد نظر را با در نظر گیری دما و نوع پخت انتخاب کنید. با یک برس آن را روی ظروف به صورت یکنواخت بمالید؛ سپس ظرف پخت و پز را تا دمای مورد نظر گرم کنید و غذا را بپزید.
پس از پخت، اجازه دهید ظروف خنک شوند و سپس با آب گرم و صابون آن را بشویید. این ماده در برابر حرارت مقاوم است و می‌تواند دمای بالا را تحمل کند. این ماده طعمی ندارد و بر مزه اصلی غذای شما تاثیر نمی گذارد. برای طیف گسترده‌ای از غذاها ایمن است.
نحوه استفاده در رنگ‌های اکریلیک:
دو قطره روغن سیلیکون را به ۱۰ میلی لیتر رنگ اضافه کنید و با چوب همزن مخلوط کنید تا کاملا ترکیب شوند.
مواد کمکی کشاورزی:
این ماده در اسپری‌های کشاورزی حاوی آفت‌کش‌ها، علف‌کش‌ها، حشره‌کش‌ها و قارچ‌کش‌ها استفاده می‌شود و عملکرد بهتری را ارائه می‌دهد. حداکثر سطح برگ تنها زمانی قابل پوشش است که مشکل کشش سطحی حل شود. در واقع کشش سطحی بالاتر به معنی تماس کمتر آفت‌کش با سطح برگ است. از سوی دیگر کشش سطحی کمتر به معنی اینکه قطرات صاف‌تر و پوشش بهتر سطح برگ است. این ماده کشش سطحی کمتری دارد و از نظر شیمیایی پایدار است، افزودن آن به اسپری‌های آفت‌کش، کشش سطحی آنها را کاهش می دهد و دسترسی و کارایی آنها را افزایش می دهد.
جمع‌بندی:
روغن سیلیکون یکی از ترکیبات رایج و موثر است که در صنایع مختلفی حضور و کاربرد دارد. از جمله خواصی که این ماده را برای این طیف از صنایع آماده می‌کند شامل کشش سطحی کم، تراکم‌پذیری بالا، تحمل فشار زیاد و مقاومت در برابر هیدرولیز و اکسیداسیون است. در این مقاله به بررسی نحوه استفاده از روغن سیلیکون در کاربردهای روزمره پرداختیم.
بدون دیدگاه