کود ریشه زایی چیست و طریقه مصرف آن چگونه است؟

ریشه گیاه یکی از بخش های اصلی گیاه است که مواد مغذی، آب و اکسیژن را از طریق آب جذب می کند. بهترین مواد مغذی برای رشد ریشه پتاسیم و فسفر هستند. گیاهان با دسترسی فراوان به هر دو عنصر قادر خواهند بود تا شبکه های ریشه ای متراکمی را ایجاد و حفظ کنند؛ این عناصر از رشد و نمو گیاهان حمایت می کند. سیستم ریشه گیاه به صورت مداوم با آب و مواد معدنی، مواد مغذی را به ساقه و برگ های گیاه می رساند. ریشه یکی از سه اندام اصلی گیاه است که وظیفه آن جذب آب و مواد مغذی است. گیاهان برای رشد ریشه ها، نیازمند محرکی هستند که به نام کود ریشه زا معروف است. برای رشد کافی گیاهان، لازم است مواد مغذی مناسب را به آنها رساند. این مواد از طریق بستر به ریشه منتقل می شوند و سپس در دسترس بقیه قسمت های گیاه قرار می گیرند. در ادامه به بررسی کود ریشه زایی و طریقه مصرف آن می پردازیم.

ریشه و سیستم های ریشه ای:

ریشه ها نقش اساسی در زندگی گیاهان دارند. آنها در تماس با خاک هستند و منابع غذایی را به گیاه می رسانند. آنها مواد مغذی موجود در خاک را جذب می کنند و به گیاه غذا می دهند و اجازه می دهند تا گیاه رشد کند. سومین وظیفه اصلی ریشه ها، جذب آب است که گیاه را هیدراته نگه می دارد. اصولا دو نوع اصلی سیستم ریشه ای وجود دارد که شامل سیستم فیبری و سیستم ریشه اصلی است.

زمانی که یک دانه جوانه می زد اولین ریشه ای که ظاهر می شود، ریشه اصلی است. در سیستم ریشه فیبری، ریشه یک بذر جوان عمر کوتاهی دارد و با ریشه های فرعی جایگزین می شود. ریشه های فرعی روی اندام های گیاهی غیر از ریشه ایجاد می شوند.

بهترین مواد مغذی برای ریشه زایی:

از بین سه ماده‌ی مغذی اصلی که درشت مغذی های ضروری برای رشد گیاهان هستند، فسفر و پتاسیم به عنوان مواد مغذی رشد ریشه شناخته می شوند. در این بین، پتاسیم مواد مغذی و آب را در گیاه منتقل می کند و به توسعه سیستم ریشه گیاه نیز کمک می کند. در ادامه، فسفر نیز برای تبدیل انرژی و ایجاد بافت جدید مورد نیاز است. محصول فعالیت آن تحریک رشد ریشه گیاه است. گیاهان از این عنصر برای رشد ریشه در عمق خاک استفاده می کنند. هر چه ریشه یک گیاه بلندتر باشد، پیدا کردن منابع مورد نیاز برای رشد آن آسان تر است.

بهترین مواد مغذی برای رشد گیاه را از کجا می توان یافت؟

بهترین مواد مغذی برای این عملیات را می توان از کودها دریافت کرد. کودهای ریشه زایی از جمله مواردی هستند که در این امر به کمک گیاه می آیند. در این کودها، هر چه نسبت عناصر فسفر و پتاسیم بالاتر باشد، رشد ریشه بهتر خواهد بود. پس به دنبال کودی باشید که عدد NPK دوم آن بالاتر از عدد اول باشد.

کود ریشه زایی چیست؟

گیاهان برای رشد و نمو هر چه بیشتر و بهتر به مواد مغذی نیاز دارند، حال تصور کنید گیاه از تمامی مواد مغذی استفاده کرده باشد و در خاک دیگر هیچ ماده ی مغذی دیگری نباشد. در اینجا لازم است از محصولاتی تحت عنوان کود ریشه زا استفاده نمایید. کودهای ریشه زا، حاوی مقادیر کافی فسفر هستند که یک محرک قوی برای رشد ریشه گیاهان است. این محصول علاوه بر رشد ریشه گیاهان کاشته شده، به افزایش سرعت رشد قلمه ها و نهال ها نیز کمک می کنند.

در واقع توجه به ریشه برای سلامت گیاهان بسیار مهم است. این کود، رشد ریشه های سفید سالم را در گیاهان افزایش می دهد. گیاه با داشتن ریشه های سالم، قادر هستند تمام مواد مغذی موجود در خاک را از آن بگیرند. از دیگر فواید این محصول می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• بهبود انعشاب ساقه
• بهبود سطح pH خاک
• بهبود سلامت کلی گیاه
• تضمین گلدهی و باردهی
• تشکیل جوانه در گیاهان

تفاوتی ندارد گیاه در خانه باشد یا فضای باز، استفاده از ترکیبات محرک ریشه، کود محلول در آب و کود دانه ای به شکوفایی گیاهان کمک می کند. این محصول حاوی مواد و هورمون هایی است که برای ریشه زایی مناسب هستند. این محصول در دسته کودهای محرک رشد قرار می گیرد و برای ریشه زایی گل ها و گیاهان موثر است، همچنین نقش عمده ای در رشد، تولید ریشه جدید و سلامت کلی گیاه دارد.

ترکیبات تشکیل دهنده کود ریشه زا:

ترکیبات تشکیل دهنده این گیاهان شامل عناصر درشت مغذی و ریز مغذی است. عناصر اصلی درشت مغذی شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند که در کودها به عنوان NPK نمایش داده می شوند.

عناصر ریز مغذی نیز شامل آهن، منگنز، منیزیم، روی، مس و غیره هستند.

نقش فسفر به عنوان کود ریشه زا:

فسفر از جمله عناصری است که نقش مهمی در رشد ریشه گیاهان دارد؛ از این رو برای دستیابی به ریشه سالم، حضور این عنصر لازم است.

با مشاهده چه علائمی می توان دریافت که گیاه به کود ریشه زا نیاز دارد؟

در این زمان گیاهان معمولا علائم خاصی از خود نشان می دهد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:

• رشد ضعیف یا کند: کمبود عناصر مغذی مانند فسفر می تواند باعث رشد ضعیف یا کند گیاه شود.
• رنگ پریدگی برگ ها: برگ ها به ویژه برگ های پایینی، می تواند زرد یا رنگ پریده شوند. این می تواند نشانه ای از کمبود فسفر باشد که نقش مهمی در فتوسنتز و تولید انرژی گیاه دارد.
• ریشه های ضعیف و کم پشت: بررسی سیستم ریشه ای گیاه که ضعیف یا کم پشت هستند، می تواند نشانه ای برای نیاز گیاه به کود ریشه زا باشد.
• کاهش جذب آب و مواد مغذی: زمانی که گیاه نتواند آب و مواد مغذی را از خاک جذب کند، نیاز به کود ریشه زا دارد.
• افت تولید میوه و گل: کاهش تولید میوه و گل یا کیفیت پایین محصولات می تواند نشانه ای از نیاز گیاه به تقویت سیستم ریشه ای باشد.
• پژمردگی یا خشکیدگی نوک برگ ها: نوک برگ های پژمرده یا خشک می تواند ناشی از نیاز گیاه به کود ریشه زایی باشد.

برای جلوگیری از بروز این مشکلات، می تواند از محصولات ریشه زا استفاده نمایید.

زمان مصرف کود ریشه زا:

به طور کلی برنامه کوددهی زیر برای این محصول پیشنهاد می شود:

• ابتدای کاشت: استفاده از کودهای ریشه زا حاوی فسفر در زمان کاشت نشاء یا قلمه
• دوره رشد اولیه: یکبار دیگر، ۲ الی ۳ هفته پس از کاشت، زمانی که گیاه شروع به توسعه سیستم ریشه ای می کند.
• میانه فصل: یکبار دیگر در میانه فصل رشد، برای تقویت رشد ریشه ها و جذب بهتر مواد مغذی
• پیش از گلدهی: یکبار دیگر پیش از گلدهی برای اطمینان از اینکه گیاه به اندازه کافی مواد مغذی دارد که میوه تولید کند.

با این حال در مصرف کودها باید دقت کافی داشته باشید؛ زیرا مصرف بیش از اندازه می تواند باعث سوختگی ریشه ها و سایر مشکلات تغذیه ای شود.همچنین توجه داشته باشید که بهترین زمان مصرف این محصول در دوره ی نشاء است. در این دوره، اساس ریشه و ساختار آن شروع می شود. از این رو بهترین مرحله به حساب می آید. در این زمان گیاهان برای تقویت رشد به محصولاتی نیاز دارند تا به عمق خاک نفوذ کرده و عناصر غذایی را استفاده کنند.

بهترین کود ریشه زا کدام است؟

محصولات متنوعی برای اینکار وجود دارند که این روزاها، هیومیک اسید بهترین نوع کود ریشه زا به حساب می آید. این کود شامل کلیه مواد مغذی و ترکیبات آلی مورد نیاز برای رشد گیاه است. کود هیومیک اسید برای رشد و تکثیر گیاهان و بالا بردن کیفیت محصولات استفاده می کنند.

بهترین کود برای ریشه زایی درخت:

کود کامل یکی از مناسب ترین محصولات برای درختان است. عنصر فسفر موجود در این محصول به ریشه زایی درختان کمک می کند.

کود ریشه زایی برای درختان میوه:

کودهای کاملا اصولا برای این دسته از درختان انتخاب مناسبی به حساب می آیند. زیرا حاوی تمامی عناصر ماکرو و میکرو هستند و می توانند به خوبی درخت را تغذیه نمایند. برای مثال:

• کود ۲۰ ۲۰ ۲۰: حاوی مقدار مساوی از عناصرر درشت مغذی است و مصرف آن در تابستان بسیار مفید است.
• کود ۱۰ ۵۲ ۱۰: این کود فسفر بالا برای ریشه زایی، گلدهی و رشد میوه ها بسیار مناسب است.
• کود ۳۶ ۱۲ ۱۲: برای افزایش تعداد کیفیت میوه های می توان این محصول زا استفاده نمود. همچنین از درختان میوه در برابر آفات و بیماری ها به خوبی محافظت می کند.

استفاده از کودهای آمینو اسید در فصول مختلف سال برای درختان میوه توصیه می شود. این دسته از کودها درخت را در برابر شرایط سخت و بد آب و هوایی مقاوم می کند و به ساخت پروتئین های مهم گیاه کمک می کند. البته هرگز تاثیر کودهای نیتروژن بالا را برای درختان میوه تازه کاشتاه شده دست کم نگیرید. مقدار مصرف هر یک از این محصولات برای نهال های میوه، بر روی لیبل (برچسب) روی کیسه یا قوطی قابل مشاهده است.

کود ریشه زایی توت فرنگی:

اسید هیومیک یک کود ریشه زایی برای توت فرنگی است و محصولی بسیار موثر به حساب می آید و عناصر مورد نیاز را به این گیاه می رساند.

کود ریشه زایی زاموفیلیا:

اسید هیومیک، کودهای فسفر بالا و پتاس بالا برای این گیاه مناسب هستند.

کود ریشه زایی نهال:

کود کامل یک کود ریشه زایی درخت و بهترین محصول برای نهال ها است که فسفر موجود در آن برای ریشه ها بهتر است.

کود ریشه زایی سانسوریا

کود ۱۰ ۵۲ ۱۰ بهترین محصول برای ریشه زایی این گیاه است، زیرا مقدار فسفر بالای آن برای ریشه زایی بسیار مناسب است.

کود ریشه زایی گیاهان آپارتمانی:

بهترین کود برای ریشه زایی گلهای آپارتمانی یا همان گیاهان آپارتمانی، کودهای سه بیست، کود ۱۰-۵۲-۱۰ و یا اسید هیومیک هستند.

تاثیر کود ریشه زا در گیاهان آپارتمانی:

از آنجایی که این محصول یک فعال کننده رشد و محرک ریشه در گیاهان است برای گیاهان آپارتمانی نیز محصولی مفید است.

این محصول می تواند باعث افزایش حجم و گسترش ریشه ها شود و مقاومت گیاه را افزایش دهد.

ریشه زایی بوته خیار:

ریشه زایی بوته خیار فرایندی است که در آن ریشه های جدیدی ایجاد می شود تا گیاه بتواند مواد مغذی، آب و خاک را بهتر جذب کند. برای بهبود ریشه زایی از روش هایی مانند قلمه زنی و کودهای ریشه زا و استفاده از کودهای حاوی فسفر و پتاسیم توصیه می شود. فسفر نقش مهمی در توسعه ریشه دارد و به تقویت ریشه های جدید کمک می کند. از سوی دیگر، پتاسیم نیز برای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های محیطی و بهبود جذب آب و مواد مغذی ضروری است. کود فسفر بالا مانند ۱۰ ۵۲ ۱۰ برای مرحله اولیه رشد و ریشه زایی بوته خیار مفید است. همچنین استفاده از کودهای آلی مانند کمپوست و کودهای دامی می تواند برای این گیاه مفید باشد.

طریقه مصرف کود ریشه زایی

کود مورد نظر را بر طبق دستور روی برچسب آن با آب مخلوط کرده و به ریشه آن برسانید.

مزایای کود ریشه زا:

این محصولات کاربردهای بسیاری دارند که شامل:

• گسترش سریع ریشه
• تقویت سیستم رویشی
• جذب فوری عناصر توسط گیاه
• بهبود ریشه زایی در نهال ها و قلمه ها
• افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش ها و استرس های محیطی

در نهایت می توان گفت برای بهبود کیفیت گیاهان و بالا بردن راندمان آنها، محصولی مناسب است.

جمع بندی:

ریشه یکی از اندام های اصلی گیاه است که وظیفه رساندن مواد مغذی و آب را از خاک به سایر اندام های گیاه دارد. این سیستم برای تقویت رشد و عملکرد مناسب به مکمل هایی نیاز دارد. یکی از این مکمل ها، کود ریشه زایی است. این محصول دارای هورمون ها و مواد مغذی است که به تقویت سیستم ریشه ای و رشد بهتر آن کمک می کند. در این مقاله به بررسی کود ریشه زایی و طریقه مصرف آن پرداختیم.