یکی از تجهیزاتی که از تمامی سنین طرفداران خود را دارد و برای کاربردهای تفریحی و درمانی استفاده می‌شوند، استخرها هستند. البته بهره‌مندی از فواید استخرها نیازمند رعایت نکاتی است که در صورت عدم توجه به آنها، ممکن است مشکلات متعددی را برای شما به وجود بیاورد. حفظ سطح بالای کیفیت آب استخر برای اطمینان از ایمنی استخر عاملی موثر است. بدین منظور تصفیه آب استخر ها انجام می‌شود. در صورتی که آب استخر تصفیه نشود باعث تجمع باکتری‌های مضر و ایجاد مشکلات سلامتی برای انسان‌ها می‌شود. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این موضوع و اهداف آن می‌پردازیم.
انواع استخر:
انواع مختلف استخرها از نظر عملکرد، اندازه و شرایط متفاوت هستند. به طور کلی تصفیه آب استخر ها به منظور تمیز و شفاف شدن آنها، حذف مواد مضر، باکتری‌ها، ویروس‌ها، جلبک‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا استفاده می‌شود. از این رو می‌توان آنها را به انواع روباز، سربسته، آب شور، معدنی و غیره تقسیم نمود.
برای مثال استخرهای آب شور در حذف باکتری‌ها بسیار کارآمد هستند و مزیت آنها، عدم استفاده از مواد شیمیایی در آنها است. اما اگرچه هزینه نگهداری کمتری دارند؛ اما نیازمند هزینه سرمایه گذرای بیشتری هستند. همچنین یکی از اشکالات اصلی این سیستم‌ها سرعت بالای خوردگی تجهیزات است. از سوی دیگر استخرهای معدنی مزایای بسیاری برای سلامتی دارند؛ زیرا غلظت منیزیم در آنها بسیار بالا است. حضور منیزیم در آنها اثرات مفیدی روی پوست دارد و باعث خشکی پوست و مو نمی‌شوند.
مراحل تصفیه آب استخر:
برای تصفیه، باید حداقل امکاناتی اعم از پمپ، فیلتر، لوله‌های اتصال، شیرها، تجهیزات ضدعفونی کنندگی و اتصالات لوله‌های لازم به ورودی و خروجی وجود داشته باشد. مراحل متنوعی جهت تصفیه وجود دارد. به منظور تصفیه ابتدا لازم است آلودگی‌های خام مانند مو، گچ، برگ و غیره از آب حذف شوند. سپس فلوکولات به آن اضافه شود تا ذرات کلوئیدی کوچک تر منعقد شوند. کلوئیدها در واقع ذرت شناور قابل مشاهده از مواد آلی مانند پوست و الیاف نساجی است.
این گروه از آلاینده‌ها شامل بزاق، صابون، محصولات آرایشی و چربی پوست است. زمانی که میزان این آلاینده‌ها زیاد باشد، کدورت آب به وجود می آید. در ادامه ذرات شناور توسط یک فیلتر شنی از آب خارج می‌شوند. فیلترهای شنی را به صورت دوره ای می شویند تا آلاینده‌ها در فاضلاب تخلیه شود. در ادامه به بررسی مراحل تصفیه می پردازیم.
فیلتراسیون:
استخرها نرخ‌های آلودگی متفاوتی دارند. برای مثال هرچه آب کم عمق تر باشد یا استخر در هوای آزاد باشد، نرخ آلودگی بیشتری خواهد داشت. از این رو فیلترهای موجود برای حذف آلاینده‌ها باید کافی باشد. در واقع هدف اصلی فیلترها، حذف ذرات معلق و زباله‌ها از آب استخرها است که به منظور حفظ شفافیت آب، جامدات معلق تا ذرات بسیار ریز را خارج می کند.
کنترل pH:
این کمیت به اسیدیته آب اشاره دارد. زمانی که pH خیلی بالا است، آب به اندازه کافی اسیدی نیست و خیلی کم است. اصولا سطوح توصیه شده بین ۷.۴ تا ۷.۶ هستند. هر عددی خارج از این محدوده بر پوست و چشم شناگران تاثیر می گذارند و باکتری‌ها را نیز نابود نمی کند. در صورتی که pH خیلی پایین باشد، باعث فرسایش وسایل فلزی می‌شود.
اگر بیش از حد بالا باشد باعث ایجاد پوسته روی سطح و لوله کشی‌ها می‌شود. از این رو در مراحل تصفیه باید به اسیدیته آب توجه ویژه ای داشت.
ضدعفونی و اکسیداسیون:
ضدعفونی یکی از مراحل کلیدی برای تصفیه آب انواع استخرها است. این مرحله برای آب استخرها ضروری است و به منظور ایمنی کافی باید از استاندارهای خاصی پیروی کند. عموما ضدعفونی برای جلوگیری از انتشار میکروارگانیسم‌ها، رشد باکتری‌ها و جلبک‌ها و انتشار بیماری‌ها از فردی به فرد دیگر انجام می‌شود. پس از فیلتراسیون و اصلاح pH، میکروارگانیسم‌ها باید کشته یا غیرفعال شوند. از این رو از کلر، اشعه ماوراء بنفش یا ازون برای اینکار استفاده می کنند.
استفاده از کلر:
یکی از محبوب ترین عوامل برای متعادل نگه داشتن ترکیب شیمیایی آب استخرها کلر است. این ماده بسیار موثر بوده و تقریبا کم هزینه است. کلر یکی از ضدعفونی کننده‌هایی است که به دلیل کارایی بالا در حذف باکتری‌ها استفاده می‌شود. این ماده به صورت موثر آب استخرها را ضدعفونی می کند؛ اما یکی از مشکلات عمده سیستم‌های مبتنی بر کلر نیاز به تعمیر و نگهداری فعال است؛ زیرا کلر به مواد خاصی واکنش خوبی نمی دهد. برای مثال زمانی که با باکتری‌های موجود در استخر مخلوط می‌شود، ماده ای به نام کلرامین را می سازد که باعث بوی خاص استخرهای کلر دار می‌شود. همچنین کلر با آلاینده‌های موجود در استخر واکنش داده و باعث آسم، قرمزی چشم، خشکی پوست، تحریک ریه و سایر مشکلات سلامتی می‌شود.
زمانی که کلر را به استخرهای شنا اضافه می کنند، حل می‌شود و اسید ضعیفی به نام HOCl را می سازد که در ادامه با اکسیژن ترکیب شده و هیپوکلریت ClO را می سازد. این ترکیبات شیمیایی با یکدیگر کلر آزاد را تشکیل می دهند. در ادامه کلر دیواره سلولی میکروارگانیسم‌هایی مانند باکتری‌ها و جلبک‌ها را تجزیه می کند و آن را اکسید می کند. بدین ترتیب وارد مولکول‌های میکروارگانیسم‌ها می‌شود و آنها را کشته یا غیر فعال می کند.
عوارض کلر:
کلر را می‌توان به روش‌های متنوعی مانند مایع، قرص یا گرانول به آب استخرها افزود. مایعات را به سادگی می‌توان در آب ریخت. قرص‌ها را به دستگاه کلر می‌توان افزود و گرانول‌ها را مستقیما در آب استخر پمپ کرد و اجازه داد تا در آنجا حل شده و سپس توسط سیستم فیلتراسیون توزیع شود.
تکان دهنده:
فرایند شوک، فرایندی است که آب بیشتری را به استخرها اضافه می کنند تا به سرعت سطح این ماده در آب افزایش یابد. استخرهای شنا را باید حداقل یک بار در هفته شوک داد تا سطح کلر آنها به ۴۰ درصد از سطح اسید سیانوریک برسد. این اسید، نقش کلیدی در تثبیت کلر در استخرهای شنا دارد.
اشعه ماوراء بنفش (UV):
این سیستم‌ها با عبور جریان آب از روی یک لامپ UV می‌توانند DNA باکتری‌ها را تجزیه کنند. به طور کلی این سیستم‌ها از تولید مثل باکتری‌ها جلوگیری می کنند.
تصفیه آب استخر با ازون:
سیستم‌های ازون با تزریق این گاز به لوله کشی استخر، فرایند اکسیژن رسانی به آلاینده‌ها و میکروب‌ها را با اختلال مواجه می کند. این سیستم‌ها اکسید کننده قوی تری نسبت به کلر هستند و می‌توانند آب را نرم کنند. البته از معایب استفاده از این ماده می‌توان به خوردگی تجیهزات استخر اشاره کرد.
عوامل موثر در تصفیه آب استخر ها:
عوامل موثر در تصفیه شامل:
- pH
- قلیاییت
- سختی کلسیم
- دمای آب
است. قلیاییت به عنوان یک بافر عمل می کند و تنظیم عواملی که بر سطح pH تاثیر می گذارند را از بین می برد. عموما سطوح توصیه شده بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ ppm است. سختی کلسیم به تمیزی ماندن آب کمک می کند. در صورتی که بسیار کم باشد، آب نرم و لزج می‌شود. در صورت بالا بودن نیز آب سفت و کدر می‌شود و باعث ایجاد رسوب یا پوسته پوسته شدن لوله‌ها و فیلترها می‌شود. سطح توصیه شده برای آن ۱۵۰ تا ۴۰۰ ppm است. گرما می‌تواند بر آب استخر تاثیر بگذارد؛ زیرا دما تاثیر مستقیمی بر تجزیه کلر دارد. هر چه دما پایین تر باشد، کلر به عنوان یک ضدعفونی موثر نخواهد بود و اگر دما آب بالا باشد، باعث پوسته پوسته شدن می‌شود. از این رو دمای پیشنهادی بین ۲۶ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است.
اهداف تصفیه آب شامل:
اهداف این فرایند شامل:
- حذف باکتری‌های بیماری زا
- جلوگیری از رشد جلبک‌ها
- اطمینان از عدم سمی یا تحریک کننده بودن آب برای شناگران
- جلوگیری از ایجاد بو و طعم نامطلوب
- جلوگیری از خوردگی تجهیزات استخر
- جلوگیری از تشکیل رسوب استخر
هستند.
جمع بندی:
تصفیه آب استخر ها به منظور افزایش ایمنی و سلامت افراد انجام می‌شود. عموما باکتری‌هایی که در آب وجود دارند باعث ایجاد بیماری در افراد می‌شوند. از این رو لازم است هر چند وقت یکبار آب‌های استخرها را تصفیه و ضدعفونی نمود.
سوالات متداول
ساده ترین روش تصفیه آب استخرها چیست؟
استفاده از کلر یکی از ساده‌ترین، موثرترین و کم هزینه ترین روش‌ها برای تصفیه است.
تصفیه آب استخر بدون کلر چگونه است؟
شامل روش‌ها شامل استفاده از برم، ازون و اشعه ماوراء بنفش است.
جایگزین طبیعی برای کلر در تصفیه استخرهای آب چیست؟
استفاده از سیستم نمکی راهی قابل اعتمادتر و راحت تر نسبت به کلر است. برای چشم، پوست و مو بسیار ملایم است و جایگزینی طبیعی برای سیستم کلری است.
About The Author
بازدیدها: ۱
بدون دیدگاه