کاربردهای هگزان در صنعت

هگزان یا هیدرید هکسیل (به انگلیسی: Hexane) یک ترکیب آلی از دسته آلکان‌ها با شش اتم کربن است که فرمول شیمیایی آن CH_۳(CH_۲)4CH_۳ می­باشد. در نامگذاری آیوپاک (IUPAC) نرمال هگزان به آلکان راست زنجیر بدون شاخه ای اطلاق میشود که دارای زنجیری شیش کربنه به فرمول مولکولی C_۶H_۱۴ باشد

هگزان ماده شیمیایی است که از نفت خام بدست می آید و به شدت اشتعال پذیر است و بخارات آن می تواند انفجاری باشد. هگزان مایعی بی رنگ و با بویی شبیه نفت است که متراکم تر از آب بوده  و در آب نامحلول است. هگزان ها بخش قابل توجهی از بنزین را تشکیل می­دهند که همه آنها ترکیبات بی رنگ و بی بو با نقطه جوش بین ۵۰ تا ۷۰ درجه سانتی گراد (۱۲۲ تا ۱۵۸درجه فارنهایت) هستند . آنها به طور گسترده ای به عنوان حلال های غیر قطبی ارزان و نسبتا ایمن و تا حد زیادی غیر فعال که به راحتی تبخیر میشوند مورد استفاده قرار می­گیرند. این ماده به نور و این که طولانی مدت در معرض حرارت قرار بگیرد ممکن است حساس باشد. از طرف دیگر این ماده به بعضی از فرمهای پلاستیک، لاستیک و پوشش‌ها آسیب می‌­زند.

قطبیت هگزان

هگزان ها که دارای ساختاری از پیوند های کوالانسی یگانه میان کربن ها و هیدروژن ها هستند. به دلیل غیر قطبی بودن پیوند ها و تفاوت ناچیز در الکترونگاتیوی این دو عنصر دارای ممان دوقطبی ناچیز بوده و در نتیجه غیر قطبی تلقی می­ شوند.

ایزومرهای هگزان

نحوه تولید هگزان

هیدروکربن ها معمولا از دو روش تولید می شوند :

1. جداسازی براساس ایجاد شرایط تعادل فازی بین بخار ومایع (Flash Vaporization)
2. جداسازی برپایه اختلاف نقطه جوش هیدروکربن­ها (Stabilization by Fraction)

کاربرد هگزان

1. استفاده اصلی از هگزان به عنوان یک حلال برای استخراج روغن‌های خوراکی از محصولات دانه و گیاهی (به عنوان مثال، سویا، بادام زمینی، ذرت) می‌باشد.
2. این حلال‌ها همچنین به عنوان مواد تمیز کننده در صنایع چاپ، پارچه، مبلمان و صنایع دستیاستفاده می‌شود.
3. برخی از انواع خاصی از چسب‌های مورد استفاده در صنایع کاشی و کفش و صنایع چرم نیز حاوی هگزان هستند. چندین محصول مصرفی شامل هگزان، از قبیل بنزین، چسب‌های خشک‌کننده سریع که در سرگرمی‌های مختلف و سیمان لاستیکی استفاده می‌شود.
4. هگزان به عنوان مایع در دماسنج‌های کم دما مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5. یک آزمایشگاه معمولی از ان هگزان برای استخراج مواد آلوده کننده روغن و گریس از آب و خاک برای تجزیه و تحلیل است. از آنجا که هگزان به راحتی نمی توان از بین برد ، در آزمایشگاه برای واکنش هایی که پایه های بسیار قوی ای دارند ، مانند تهیه ارگانولیتیوم ، در آزمایشگاه استفاده می شود. به عنوان مثال ، بوتیلیتیم ها معمولاً به عنوان محلول هگزان تهیه می شوند.
6. هگزان ها معمولاً در کروماتوگرافی به عنوان یک حلال غیر قطبی استفاده می شوند. آلکان­های بالاتر که به عنوان ناخالصی در هگزان وجود دارند، زمان احتباس مشابه با حلال دارند، بدین معنی که کسری حاوی هگزان نیز حاوی این ناخالصی ها است.

فروش هگزان صنعتی

نکات ایمنی گاز هگزان

هنگام استنشاق هگزان بلافاصله باید خود را به هوای تازه رساند تا اکسیژن کافی مصرف کنند. اگر تنفس فرد متوقف شده است، دادن تنفس مصنوعی واجب است. اگر با چشم تماس ایجاد شود باید حداقل ۱۵ دقیقه با آب سرد شستشو داده شود. در تماس با پوست نیز همینطور و حتی الامکان باید لباس ها را دور انداخت. درهنگام ایجاد تماس گوارشی، برای فرد آگاه و هوشیار نوشیدن ۱ تا ۲ لیوان آب و فرد غیر هوشیار را باید به پزشک مراجعه داد.