همواره سردرگمی های بسیاری در مورد تفاوت بی کربنات سدیم با جوش شیرین وجود دارد. اغلب افراد تصور می کنند که این دو ماده کاملا با یکدیگر متفاوت هستند و برخی دیگر هر دو این ترکیبات را یکسان می دانند. در این مقاله قصد داریم از نگاه شیمی به بررسی این ترکیبات، شباهت یا تفاوت آنها بپردازیم.
بی کربنات سدیم چیست؟
این ترکیب پودر کریستالی سفید رنگ با فرمول NaHCO۳ است. یک نمک اسیدی است که از اسید کربنیک و سدیم هیدروکسید ساخته می شود و طعم کمی شور و قلیایی دارد. در دمای بالاتر از ۱۴۹ درجه سانتی گراد، به ماده ی پایداری متشکل از سدیم کربنات، آب و کربن دی اکسید تجزیه می شود.
این ترکیب را می توان از واکنش کربن دی اکسید با محلول آبی سدیم هیدروکسید با کلرید سدیم، آمونیاک و کربن دی اکسید در آب به دست آورد.
جوش شیرین چیست؟
این ماده با نام دیگر بی کربنات سودا یک عامل خمیرکننده خالص است. پیش از پخت، آن را به غذا اضافه می کنند تا با تولید کربن دی اکسید، باعث افزایش حجم شود و بافت مطلوبی را بدهد. با این حال این واکنش به محیطی مرطوب و ترکیبی اسیدی نیازمند است. این ماده یکی از مواد تشکیل دهنده ی بیکینگ پودر است.
تفاوت بی کربنات سدیم با جوش شیرین:
به طور کلی این ترکیبات اصطلاحات متفاوتی برای یک ماده هستند. با این حال، واژه ی بی کربنات سودا بیشتر برای اهداف آشپزی استفاده می شود؛ درحالی که سدیم هیدروژن کربنات برای تجزیه و تحلیل شیمیایی به کار می رود.
به طور کلی تفاوت اصلی بین این دو اصطلاح در واقع تفاوت بین گرید آنها است.
- تفاوت در نام: بی کربنات سودا نام تجاری سدیم هیدروژن کربنات است.
- تفاوت در مصرف کنندگان: مصرف کنندگان بی کربنات سدیم تحلیلگران، شیمیدانان و صنعت داروسازی است. درحالی که مصرف کنندگان گرید خوراکی این ماده سرآشپزها، نانواها و قنادها هستند.
- تفاوت در خرید و گرید: سدیم هیدروژن کربنات را در فروشگاه های مواد شیمیایی مانند شیمی مارکت سپاهان می توان یافت در حالی که گرید خوراکی در فروشگاه های مواد غذایی موجود است.
- تفاوت در کاربردها: این ماده در گرید صنعتی در کنترل آفات، حذف رنگ و خوردگی، متعادل کننده ی pH، قارچ کش موثر، آنتی اکسیدان در درمان سوء هاضمه اسیدی، دهانشویه ها و خمیردندان ها، حذف لکه ها و بوی بد لباس، استفاده می شود. گرید خوراکی این ماده یک ماده ی موثر در پخت و پز، عامل خمیرکننده، افزایش حجم و انبساط مواد غذایی، یکی از ترکیبات رایج در نان، شیرینی، کیک و بیسکویت است.
سدیم هیدروژن کربنات عموما به عنوان یک ماده ی شیمیایی و در گرید صنعتی است در حالی که بی کربنات سودا ، گرید خوراکی این ماده است.
فواید بی کربنات سدیم:
از فواید این ماده می توان به کاهش اسید معده اشاره کرد؛ همچنین یک ماده ی ضد انعقاد است و در درمان ناراحتی معده، سوء هاضمه و درمان ضربان قلب موثر است.
تهیه کربنات سدیم از جوش شیرین:
بی کربنات سودا را در دمای ۹۳.۳۳ درجه فارنهایت به مدت یک ساعت گرم کنید تا CO۲ و H۲O از آن خارج شود و کربنات سدیم خشک باقی بماند.
واکنش با آب:
این ترکیب در آب حل می شود و به ترکیبات سازنده ی خود یعنی سدیم و بی کربنات، تجزیه می شود. در نهایت باعث قلیایی شدن محلول می شود و توانایی خنثی کردن اسید را به دست می آورد.
مضرات جوش شیرین:
از مضرات این ماده می توان به احساس تشنگی، گرفتگی معده و گاز اشاره کرد. در صورتی که شرایط سلامتی خاصی مانند فشار خون بالا، نارسایی قلبی یا بیماری کلیوی وجود داشته باشد، خطر و عوارض جدی تری دارد.
جمع بندی:
تفاوت بی کربنات سدیم با جوش شیرین در بخش های نام، کاربرد، گرید و مصرف کنندگان آن است. به طور کلی این دو اصطلاح به یک ماده اشاره دارند و تفاوت عمده در گرید آنها است، یکی در گرید صنعتی و دیگری در گرید خوراکی است. عموما گرید خوراکی این ترکیب را در کاربردهای آشپزی و در آشپزخانه ها می توان یافت؛ درحالی که سدیم بی کربنات در کاربردهای صنعتی و دارویی حضور و کاربرد دارد. برای خرید این ماده و سایر ترکیبات شیمیایی به سایت شیمی مارکت سپاهان مراجعه فرمایید. شیمی مارکت سپاهان، ارائه دهنده ی محصولات شیمیایی با بهترین کیفیت و قیمت به صورت آنلاین و جزئی است.
بدون دیدگاه