سدیم بنزوات

سدیم بنزوات چیست؟
سدیم بنزوات یک‌نمک‌‌محلول در آب است که کاربردهای بسیاری دارد. در صنایع غذایی و آرایشی به عنوان نگهدارنده جهت پیشگیری از رشد باکتری ها و قارچ ها استفاده می شود.
پروتئین های مصرفی ما در بدن، تبدیل به اجزای کوچکتری به نام‌اسید آمینه می شوند. چنانچه اسیدهای آمینه در خون افزایش یابند، به آمونیاک تبدیل می شوند و متابولیسم بدن با تبدیل این آمونیاک به اوره ، آن را از طریق کلیه ها دفع می کند.
در بعضی افراد به صورت ارثی این چرخه ی تبدیل آمونیاک به اوره به علت نقص در آنزیم‌ها، به درستی کار نمی کند. در این افراد، آمونیاک موجود در خون در صورتی که از روش دیگری حذف نشود، می تواند مسمومیت خطرناکی برای فرد ایجاد کند.
قرص خوراکی سدیم بنزوات در افرادی که دچار اختلال در چرخه ی اوره هستند، برای کمک به دفع آمونیاک از خون و تنظیم پی اچ خون تجویز می گردد.
همچنین پودر یا قرص خوراکی سدیم بنزوات در مسمومیت های ناشی از آمونیاک نیز در مراکز مسمومیت استفاده می شود.

فرم‌تزریقی سدیم بنزوات در ترکیب با سدیم فنیل استات، جهت تزریق وریدی در موارد حاد مسمومیت با آمونیاک و در مواردی جهت تنظیم اختلالات چرخه ی اوره  در مراکز درمانی مورد استفاده قرارمی گیرد.

پیش از مصرف سدیم بنزوات 
-پزشک خود را در جریان سابقه ی حساسیت به هر ترکیب دارویی، مکمل و غذایی قرار دهید و علائم ناشی از حساسیت ایجاد شده را عنوان کنید.
-پزشک خود را در جریان کلیه ی اختلالات و بیماری های خود (از گذشته تا کنون) قرار دهید. سدیم بنزوات در برخی بیماران همچون افراد مبتلا به اختلالات کبدی، کلیوی، عصبی، نارسایی احتقانی قلب و… باید با احتیاط کامل مصرف شود.
-از شروع مصرف سدیم بنزوات بدون مشورت با پزشک جداً خودداری نمایید.

نحوه ی مصرف سدیم بنزوات 
-از مصرف پودر یا قرص خوراکی با معده ی خالی خودداری کنید.
-سدیم بنزوات را طبق دستور پزشک و همراه با غذا و مایعات فراوان مصرف کنید.قرص ها را به صورت کامل ببلعید و از جویدن آنها خودداری کنید.
-به علت تغییراتی که مصرف سدیم بنزوات می تواند در الکترولیت های خون(مانند کلسیم، سدیم، پتاسیم و..)به وجود بیاورد، توصیه می شود در مدت مصرف این دارو، بیمار یک رژیم غذایی اصولی و مناسب تحت نظر متخصص تغذیه یا غدد داشته باشد.

توصیه های دارویی در مدت مصرف سدیم بنزوات 
-از آنجا که هر پانصد میلی‌گرم (یک قرص) سدیم بنزوات حاوی ۸۱میلی گرم سدیم است، لازم است در مدت استفاده از این دارو به میزان نمک موجود در رژیم غذایی خود توجه نمایید.
-دارو را به تعداد نوبت تعیین شده توسط پزشک به صورت منظم مصرف نمایید و فاصله ی بین دو نوبت را طبق دستور داده شده (معمولاً بین ۴تا۸ ساعت) رعایت نمایید.
-در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، باید حداقل فاصله ی ۴ساعت از نوبت بعدی را رعایت نمایید.پس اگر تا نوبت بعدی کمتر از ۴ساعت باقی مانده، از مصرف نوبت فراموش شده خودداری کنید و نوبت های بعدی را طبق روال سابق مصرف نمایید و از دوبرابر کردن میزان مصرف در یک نوبت جهت جبران، خودداری نمایید.
-از آنجا که این دارو در اختلالات متابولیک مربوط به چرخه ی متابولیسم اوره، به صورت طولانی مدت تجویز می گردد و تنظیم دوز دارو در دراز مدت با توجه به پاسخدهی بیمار به درمان است، لازم است بیمار در کل مدت درمان تحت نظر پزشک متخصص غدد باشد و دستورات مصرف و تغییرات مقدار مصرف را دقیقا‌‌ً طبق دستور اجرا نماید.
-پیش از شروع هر پروسه‌ی درمانی و پزشکی، درمانگر خود(پزشک، پرستار، دندانپزشک و داروساز) را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.
-آزمایشات خون دوره ای را طبق نظر پزشک به صورت منظم انجام‌دهید تا در صورت بروز عوارض دارویی، اقدامات لازم انجام شود.
-مصرف این دارو می تواند قند خون را افزایش دهد. چنانچه مبتلا به دیابت هستید این نکته را در نظر داشته باشید و با پزشک خود در این مورد مشورت نمایید.
-چنانچه‌ باردار یا شیرده می باشید یا قصد بارداری دارید، حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید. از آنجا که مطالعات کمی در مورد مصرف سدیم بنزوات در این دوران وجود دارد، لازم است تصمیم به مصرف آن با ارزیابی میزان خطر، با توجه به فوایدی که برای مادر و جنین دارد، گرفته شود.

عوارض دارویی سدیم بنزوات 
عوارض جدی 
در صورت بروز این علائم باید با پزشک تماس بگیرید:
-علائم حساسیت مانند راش‌های قرمز پوستی، کهیر، خارش، پوسته ریزی، تورم صورت، دهان، گلو یا لب‌ها همراه یا بدون تب، اختلال در بلع یا تکلم، گرفتگی غیرطبیعی صدا، خس خس سینه، فشار در قفسه سینه
-علائم افت پتاسیم خون مانند درد ،ضعف یا گرفتگی ماهیچه‌ها و تپش قلب
-علائم افزایش قندخون مانند گیجی، خواب آلودگی زیاد، عطش، گرسنگی شدید، تکرر ادرار، گرگرفتگی، تنفس تند، استشمام بوی الکل یا میوه در بازدم بیمار
-نفس‌های کوتاه و‌سریع، افزایش وزن غیرطبیعی یا ورم دست و پا، سرگیجه شدید یا غش کردن، سردرد، خستگی شدید، گیجی، تشنج، تغییرات حس چشایی، تغییرات شنوایی، اختلال حافظه، احساس کرختی، سوزن سوزن شدن یا سوزش غیر طبیعی
-در فرم تزریقی چنانچه دارو در هنگام تزریق نشت کند و با پوست تماس پیدا کند، می تواند منجر به آسیب بافتی شود. پس در زمان تزریق هرگونه احساس خارش، سوزش، ورم، پوسته ریزی و زخم پوستی را به پزشک اطلاع دهید. همچنین اگر احساس کردید که قطرات دارو از رگ خارج و با پوست شما تماس دارد، فوراً پرستار را خبرکنید.

عوارض شایع
اسهال، استفراغ، تهوع، دلپیچه، کاهش اشتها، سوهاضمه، حساسیت محل تزریق، عفونت ادراری، سخت شدن تنفس، کمخونی

شرایط نگهداری سدیم بنزوات 
-سدیم بنزوات را دور از دسترس اطفال نگهداری نمایید.
-این دارو را دور از نور مستقیم و در جای خشک و‌خنک نگهداری کنید. از نگهداری سدیم بنزوات در محیط مرطوب مانند حمام خودداری نمایید.همچنین نیاز به نگهداری این دارو در یخچال نمی باشد.